De Raad van State deed op 18 december 2024 enkele uitspraken inzake natura2000 met grote gevolgen. Met deze uitspraken is intern salderen weer vergunningplichtig geworden en is niet uitgesloten dat bedrijven (vergunde) latente ruimte kwijt zijn.

Intern salderen

Wanneer een bedrijf wijzigt en deze wijziging resulteert niet in een verslechtering voor natura2000, dan wordt dit intern salderen genoemd. Met de uitspraak van de Raad van State van 20 januari 2021 werd bepaald dat voor intern salderen geen vergunningplicht geldt. Zo zijn er dus vele (agrarische) bedrijven gewijzigd, zonder dat ze daarvoor een nieuwe vergunning in het kader van natuur nodig hadden. Met de uitspraak van 18 december 2024 is de koers weer gewijzigd. Er is bepaald dat er ook bij intern salderen een vergunningplicht geldt. Dit geldt ook met terugwerkende kracht. Dus ook de bedrijven die de afgelopen jaren zijn gewijzigd zonder dat daarvoor een nieuwe natuurvergunning nodig was, moeten dit alsnog regelen. De Raad van State geeft bedrijven daarvoor tot 2030 de tijd.

Latente ruimte

Er zijn bedrijven die een ruimere vergunning hebben dan wat ze gebruiken. Bij die bedrijven is sprake van latente ruimte. De Raad van State heeft nu bepaald dat niet meer altijd die latente ruimte mag worden gebruikt om intern te salderen. Heeft het bedrijf een natuurvergunning, dan mag de eventuele latente ruimte wel worden meegeteld als referentie en dus worden ingezet bij intern salderen. Maar heeft het bedrijf geen natuurvergunning en wordt de referentie dus bepaald door een oude milieutoestemming (milieuvergunning of milieumelding), dan wordt de latente ruimte niet gerespecteerd. Deze stikstofruimte is dus niet in te zeggen bij intern salderen.

Additionaliteitsvereiste

Bij vergunningverlening dient gekeken te worden naar additionaliteit. Dat betekent dat beoordeeld moet worden of alle stikstof mag worden ingezet voor de bedrijfsontwikkeling of dat een deel ten goede moet komen aan de natuur. Omdat intern salderen weer vergunningplichtig is geworden, zal deze afweging ook moeten plaats vinden in situaties waarbij de depositie niet toeneemt. Waarschijnlijk gaan de provincies aan de slag met beleidsregels hieromtrent. Hoe dit in de praktijk gaat uitpakken is momenteel niet in te schatten. Maar zeker niet uitgesloten is dat hiermee wel problemen gaan ontstaan bij bedrijven die de laatste jaren legaal hebben ontwikkeld middels intern salderen.

Geconcludeerd kan worden dat het stikstofdossier wederom de nodige onzekerheid en onduidelijkheid geeft voor veel bedrijven. Wilt u weten wat deze uitspraken voor uw bedrijf betekenen, neem dan contact op met onze adviseurs.